Pomidor – przyjaciel prostaty

Wiele słyszy się o znamiennej roli pomidorów w diecie człowieka. Surowe, duszone, przetworzone na ketchup – każdy znajduje odpowiednią dla siebie formę tego warzywa. Ale czy wiadomo, co tak naprawdę sprawia, że są one tak wartościowe w codziennym żywieniu? I dlaczego nazywamy jest przez wielu przyjacielem prostaty? O tym dziś słów kilka.

POMIDOR – jest warzywem należącym do rodziny psiankowatych, pochodzi z Ameryki Południowej (najprawdopodobniej z Peru). Znajduje się w nim wiele witamin (B, C, K, kwas foliowy) oraz składników mineralnych. Jest jednym z najlepszych źródeł potasu w codziennej diecie, zawiera w swoim składzie również likopen – naturalny przeciwutleniacz, który jak wykazują badania stanowi ważne miejsce w prewencji chorób nowotworowych, a w szczególności w przypadku raka prostaty. Warzywo to doskonale oczyszcza wątrobę oraz drogi żółciowe. Dzięki właściwościom antyseptycznym przyczynia się do zmniejszenia infekcji. Obniża ciśnienie krwi oraz poziom cholesterolu, przez co odgrywa znamienną rolę również w profilaktyce chorób kardiologicznych.

Głównym składnikiem przeciwrakowym pomidora jest LIKOPEN, czyli związek należący do rodziny karotenoidów, nadający pomarańczową, żółtą i czerwoną barwę wielu owocom i warzywom. Organizm nie jest w stanie wytwarzać karotenoidów dlatego cząsteczki te muszą być dostarcza wraz pożywieniem. Likopen jako pigment nadaje dojrzałym pomidorom barwę czerwoną i to właśnie te warzywa stanowią największe jego źródło w diecie (ok. 85% likopenu pozyskuje się z pomidorów). Wbrew pozorom likopen najłatwiej jest przyswajany przez organizm w wyniku zastosowania obróbki termicznej pomidorów. Oznacza to, że rozbijanie komórek pod wpływem wysokiej temperatury umożliwia lepszą ekstrakcje tego związku.Najbardziej bogate w likopen są potrawy przyrządzane z gotowanych i duszonych pomidorów. Aby jeszcze dodatkowo zwiększyć przyswajalność tego związku, należy podczas obróbki dodawać tłuszcze np. do duszenia pomidorów wlać kilka kropli oliwy z oliwek. Mechanizmy korzystnego wpływu likopenu na hamowanie rozwoju nowotworu prostaty, są jak na razie nie znane. Mimo to wiadomo, że jest on niezawodnym przeciwutleniaczem. Z dotychczasowych obserwacji wynika, iż likopen może przeciwdziałać rozwojowi nowotworu prostaty w skutek zakłócania sygnałów pewnych grup hormonów (androgenów) zaangażowanych w przerost tkanki tego gruczołu. Jako, że związek ten magazynuje się w największym stopniu na poziomie prostaty, jego cząsteczki są idealnie usytuowane do zapobiegania ewentualnemu rozwojowi komórek rakowych. Włochy, Meksyk oraz Hiszpania są największymi konsumentami pomidorów, w krajach tych odnotowuje się niższy procent zachorowań na raka prostaty niż np. w Ameryce Północnej. Z przeprowadzonych badań (Physicians Health Study), w których wzięło udział 22 071 lekarzy, wyodrębniono 578 mężczyzn chorujących na nowotwór prostaty w grupie badawczej i porównano ich sposób żywienia do 1294 mężczyzn z grupy kontrolnej. Wyniki ukazały, że mężczyźni, u których odnotowano najwyższy poziom likopenu we krwi- najrzadziej zapadali na nowotwór prostaty (szczególnie na jego złośliwą postać). U niektórych stwierdzono nawet 60% spadek zachorowalności. Okazuje się również, że likopen może wykazywać działanie w prewencji raka jajników i płuc.
Wystarczą dwa posiłki tygodniowo z dodatkiem sosu pomidorowego, aby ograniczyć ryzyko rozwoju raka prostaty aż o jedną czwartą! Jeżeli chodzi o ketchup (96 kcal w 100g), tak chętnie spożywany, to niestety mimo, iż jest dobrym źródłem likopenu, zawiera duże złoża cukru ( kupując ketchup należy sprawdzać jego skład, niektóre produkty zamiast koncentratu pomidorowego zawierają rzadszy sos pomidorowy lub nie mają żadnego dodatku pomidorowego). Warto przyrządzać zupę pomidorową ze świeżych warzyw z dodatkiem czosnku, które w chwili obecnej są dostępna na każdym targowisku.

Warto każdego dnia dostarczać do organizmu ciekawą kompozycje przeciwutleniaczy. Szczególnie polecam warzywne soki owocowe, które w swoim składzie zawierają właśnie pomidora, poniżej przedstawiam przepis na dobry dodatek do drugiego śniadania.


SOK OWOCOWO-WARZYWNY

  • 2 łodygi selera naciowego
  • ½ szklanki czerwonych albo czarnych owoców leśnych
  • 1 pomidor
  • ½ czerwonego grejpfruta
  • ½ czerwonej cebuli- 1 ząbek czosnku (opcjonalnie)

Umyj, oczyść i posiekaj wszystkie składniki. Włóż je do sokowirówki i przygotuj sok. Gotowy sok można rozcieńczyć z wodą. Smacznego!

Piśmiennictwo:

1. Beliveau R., Gindras D.: Dieta w walce z rakiem – Profilaktyka i wspomaganie terapii przez odżywianie, Wydawnictwo Delta, Warszawa 2010
2. Russell L. Blaylock.: Naturalne strategie w walce z rakiem. Odżywianie w terapii antynowotworowej, Wydawnictwo Studia Astropsychologii, Białystok 2012
3. Cabot S.: Świeże soki z warzyw i owoców mogą uratować Twoje życie, Wydawnictwo Mada, Warszawa 2007

Małgorzata Solecka – dietetyk

Specjalista do spraw żywienia i edukacji pacjentów onkologicznych.
Członek Polskiego Towarzystwa Onkologii Klinicznej.
kontakt: dietetyk@wygrajmyzdrowie.pl