Skończyłeś 40-lat ? Pamiętaj o regularnych badaniach profilaktycznych i konsultacji z urologiem.
23 czerwca obchodzimy Ogólnopolski Dzień Świadomości Raka Prostaty ustanowiony przez Fundację Wygrajmy Zdrowie w 2011 roku.To kolejna okazja do edukacji o roli profilaktyki, diagnostyki i leczeniu raka prostaty, który jest najczęstszym nowotworem występującym u mężczyzn.
Rak prostaty – najczęstszy noowtwór wśród mężczyzn
Rak prostaty (rak stercza, rak gruczołu krokowego) pozostaje najczęstszym najczęstszym nowotworem złośliwym wśród mężczyzn w Polsce od 2016 roku – stanowiąc prawie 20% wszystkich zachorowań. Nowotwór gruczołu krokowego jest chorobą rozpoznawaną najczęściej u mężczyzn po 65. roku życia (70% zachorowań, 90% zgonów), a ryzyko zachorowania wzrasta wraz z wiekiem. Coraz częściej chorują także osoby młodsze, w pełni aktywności społecznej oraz zawodowej, czterdziesto- i pięćdziesięciolatkowie.
Rak stercza rozwija się zwykle stosunkowo powoli, niekiedy bezobjawowo, początkowo jego objawy mogą przypominać łagodny rozrost prostaty. Dlatego tak ważne jest wykrycie go w fazie, w której można leczyć go radykalnie i skutecznie.
Czynniki ryzyka
Ryzyko zachorowania na raka prostaty wzrasta 2-krotnie jeżeli nowotwór ten występował wśród najbliższych krewnych – pierwszego stopnia (brat, ojciec). W przypadkach choroby dziedziczonej rak stercza może rozwinąć się 6-7 lat wcześniej niż przeciętnie, ale zwykle nie ma bardziej agresywnego przebiegu.
Wśród czynników ryzyka wystąpienia raka prostaty znajdują się:
- niezdrowa dieta,
- otyłość,
- nadużywanie alkoholu,
- palenie papierosów,
- wiek (ryzyko rośnie wraz z wiekiem).
Objawy
Rak prostaty we wczesnej fazie nie powoduje żadnych dolegliwości, ale może być wykryty w fazie bezobjawowej przez urologa, podczas badania „per rectum”. Dopiero zaawansowany rak powoduje dolegliwości podobne do tych jak w łagodnym rozroście gruczołu krokowego.
Objawy, które mogą świadczyć o raku prostaty:
- częstsze oddawanie moczu w nocy i w dzień,
- parcie na mocz typu naglącego,
- nietrzymanie moczu,
- zaleganie moczu w pęcherzu lub całkowite zatrzymanie moczu
- bóle w podbrzuszu,
- bóle w okolicy lędźwiowej.
Badaj się regularnie!
Bardzo ważne jest badanie stercza przez urologa palcem tzw. „per rectum”. Umożliwia ono ocenę wielości gruczołu krokowego oraz ewentualne wczesne wykrycie raka. Jest to badanie podstawowe, któremu odpowiedzialni mężczyźni powinni być poddawani raz w roku. W przypadku wątpliwości lub określenia grupy ryzyka kolejne badanie obejmuje pobranie krwi w celu oznaczenia czynności nerek i tzw. PSA (swoisty antygen sterczowy), który ulega wzrostowi w stanach zapalnych i głównie w raku stercza.
Rak wcześnie wykryty – jest wyleczalny!
W leczeniu raka gruczołu krokowego, w zależności od stopnia zaawansowania oraz dodatkowych czynników określanych przez lekarza, stosuje się: leczenie chirurgiczne, radioterapię, hormonoterapię i chemioterapię. W uzasadnionych przypadkach można wyłącznie aktywnie obserwować pacjenta, aby podjąć odpowiednie kroki we właściwym momencie. O wyborze sposobu leczenia decyduje wiele czynników, m.in.: stopień zaawansowania choroby, stopień złośliwości nowotworu, schorzenia współistniejące oraz wiek chorego.
Pamiętaj! Twoje zdrowie jest w Twoich rękach!
Jesli skończyłeś 40-lat raz do roku odwiedź urologa oraz wykonaj profilaktycznie badania stężenia PSA we krwi.
Nie bagatelizuj dolegliwości ze strony układu moczowo-płciowego – zgłoś się do lekarza.
[1] Nowotwory złośliwe w Polsce w 2018 roku”, Krajowy rejestr Nowotworów 2020, http://onkologia.org.pl/wp-content/uploads/Nowotwory_2018.pdf
