Warszawa, 6 lutego 2020 r.
Komunikat prasowy:
Sytuacja Pacjenta z nowotworem płuca – aktualne wyzwania
Podczas konferencji prasowej zorganizowanej 6 lutego b.r. został zaprezentowany najnowszy raport „Sytuacja pacjenta z nowotworem płuca – aktualne wyzwania” wydany przez Fundację Wygrajmy Zdrowie oraz Instytut Człowieka Świadomego przy współpracy z Polską Grupą Raka Płuca. Dokument systematyzuje osiągniecia i wyzwania jakie stoją przez opieką onkologiczną w raku płuca w Polsce, jednocześnie proponuje szereg konkretnych rozwiązań, które mają pomóc polskim pacjentom, wyrównać ich szanse na szybszą diagnozę oraz skuteczne leczenie.
Prof. dr hab. n. med. Joanna Didkowska podczas konferencji potwierdziła, że w Polsce, podobnie jak w wielu krajach na całym świecie, rak płuca jest najczęstszym nowotworem złośliwym i pierwszą przyczyną zgonów wśród chorób nowotworowych. Odpowiada za 24% wszystkich zgonów z powodu nowotworu w Polsce. Rocznie umiera w następstwie tej choroby więcej pacjentów niż jest zdiagnozowanych. Rak płuca co roku rozpoznawany jest u około 14 tys. mężczyzn i ponad 7 tys. kobiet. Od 2007 roku pozostaje on najczęstszą nowotworową przyczyną zgonów nie tylko u mężczyzn, ale także u kobiet, wyprzedzając raka piersi.
„Lata 2017-2019 przyniosły nowe rozwiązania w zakresie opieki nad chorymi na raka płuca, m.in. w zakresie diagnostyki molekularnej, refundacji nowych terapii czy prac nad „Lung Cancer Unit”. Ponadto, zaledwie 10% pacjentów każdego roku z rakiem płuca jest leczonych w ramach programu lekowego, a w niektórych ośrodkach tylko 5% pacjentów” – podkreślił prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau. Finansowanie leczenia raka płuca w Polsce wynosi 4 proc. całego budżetu przeznaczonego na onkologię i pomimo wzrostu (z 2%) jest nadal nieproporcjonalne do skali problemu zdrowotnego – dodaje Beata Ambroziewicz, Prezes Polskiej Unii Organizacji Pacjentów. Pamiętajmy, że rak płuca to wyścig z czasem. Pięcioletnie przeżycia uzyskuje się w Polsce zaledwie u 15 proc. chorych z rakiem płuca, ponieważ 80 proc. wykrywanych nowotworów złośliwych płuc jest już tak zaawansowanych, że nie nadaje się do operacyjnego leczenia – dodała Beata Ambroziewicz.
Ważnym i niepojącym zjawiskiem jest bardzo niewielki odsetek badań molekularnych, jak podkreśliła dr Beata Jagielska, Zastępca dyrektora ds. Lecznictwa Otwartego i Rozliczeń Świadczeń Zdrowotnych, Narodowy Instytut Onkologii – „Zakładając, że dzisiaj mamy rocznie 18 tys. nowych rozpoznań raka płuca w Polsce, to z tej grupy pacjentów tylko 26% przechodzi pełną diagnostykę, a szacuje się, że powinno to być 80% pacjentów”.
Skuteczne leczenie nowotworów płuca pozostaje największym wyzwaniem w onkologii. Dotyczy to przede wszystkim kwestii związanych z wczesną diagnozą i szybkim skierowaniem pacjenta na odpowiednie leczenie – dodaje Marek Kustosz, Prezes Instytutu Człowieka Świadomego.
Prof. dr hab. n. med. Dariusz M. Kowalski podkreślił iż w celu poprawy wyników leczenia należy znacząco poszerzyć dostęp do leków ukierunkowanych molekularnie i immunokompetentnych, które znamiennie poprawiąją całkowity czas przeżycia, a także podnoszą jakość życia chorych, ograniczając objawy towarzyszące procesowi nowotworowemu – poszerzenie dostępu do leczenia w I linii leczenia niedrobnokomórkowego raka płuca (ozymertynib EGFR /+/). Oprócz tego potrzebna jest chemioterapia w skojarzeniu z pembrolizumabem u chorych z PD-L<50% NDRP – rak gruczołowy z DDP i PMX oraz brygatynib w I i kolejnych liniach leczenia ALK/+/. Zdaniem specjalistów klinicznych istotne dla pacjentów ważna jest obecność chemioterapii w skojarzeniu z pembrolizumabem u chorych z PD-L<50% – rak płaskonabłonkowy z CBDCA i PXL oraz objęcie leczeniem immunokompetentnym chorych z drobnokomórkowym rakiem płuca (chemioterapia w połączeniu z atezolizumabem w I linii).
Lata 2017-2019 były przełomowe pod kątem refundacji terapii w I i II linii leczenia, a chorzy z rakiem płuca otrzymali dostęp do nowych, skutecznych terapii. Nadal wyzwaniem pozostaje leczenie zgodne ze standardami i evidence based medicine. Eksperci wskazują, że immunoterapia w leczeniu raka płuca powinna być włączana u chorych jak najwcześniej. Obecnie możemy ją stosować już w pierwszej linii leczenia jedynie u pacjentów z wysokim wskaźnikiem ekspresji PD-L1 w tkance nowotworowej i rozpoznaniem raka niedrobnokomórkowego płuca. Pozwala to na znaczącą poprawę rokowania chorych. Wielu chorych ma szansę na kilkuletnie przeżycie, co po zastosowaniu jedynie chemioterapii było praktycznie niemożliwe do osiągnięcia. Liczne dane potwierdzają, że dołączenie immunoterapii do chemioterapii u chorych z rozpoznaniem niedrobnokomórkowego raka płuca i z niższą ekspresją PD-L1 również znacząco poprawia rokowanie – w Polsce nadal brak refundacji immunoterapii w tej grupie chorych. Należy jednak pokreślić, że kwalifikacja chorych do leczenia immunoterapia musi być staranna i powinna być prowadzona przez doświadczonych onkologów. Immunoterapia może także stanowić nową opcję leczenia chorych z rozpoznaniem raka drobnokomórkowego płuca, dla których przez kilkadziesiąt lat medycyna nie miała nic do zaoferowania. Na uzupełnienie schematów leczenia czekają także chorzy z mutacją EGFR i ALK+, gdzie umożliwienie włączenia terapii celowanych w I liniach znacząco poprawia czas do wystąpienia przerzutów i całkowite przeżycie pacjentów. Ponadto niezwykle istotne jest opracowanie zasad diagnostyki molekularnej, która powinna być prowadzona w wyspecjalizowanych i odpowiednio certyfikowanych laboratoriach, odpowiednio wyceniona, tak aby każdy pacjent miał określony precyzyjnie typ nowotworu i włączone skuteczne leczenie.
Wśród kluczowych rekomendacji raportu znalazły się m.in.:
1. Prowadzenie programów edukacyjnych szerzących wiedzę na temat profilaktyki raka płuca, w tym działania ograniczające palenie tytoniu.
2. wprowadzenie programów przesiewowych (dla grup ryzyka) umożliwiających rozpoznanie choroby w fazie przedklinicznej.
3. Implementacja szybkich ścieżek diagnostyczno-terapeutycznych (m.in. wymóg wykonania wszystkich badań diagnostycznych przed włączeniem do leczenia).
4. Systematyczna poprawa dostępu do leków ukierunkowanych molekularnie i immunokompetentnych, które mają udowodnione wydłużenie czasu przeżycia i podniesienie jakość życia chorych.
5. Wprowadzenie kompleksowej i koordynowanej opieki nad pacjentami z rakiem płuca w Polsce – Lung Cancer Unit.
6. Opracowanie i publikacja wytycznych postępowania diagnostyczno-terapeutycznego w obszarze płuca.
7. Ograniczenie nierówności w dostępie do programów lekowych w poszczególnych województwach (zapewnienie odpowiedniego finansowania).
W dyskusji podczas spotkania prasowego ”Sytuacja pacjenta z nowotworem płuca – aktualne wyzwania” wzięli udział: przedstawiciele środowiska pacjentów: Szymon Chrostowski – Prezes Fundacji Wygrajmy Zdrowie, Beata Ambroziewicz – Prezes Polskiej Unii Organizacji Pacjentów, Marek Kustosz – Prezes Instytutu Człowieka Świadomego; klinicyści i eksperci ochrony zdrowia: prof. nadzw. dr n. med. Dariusz M. Kowalski – Centrum Onkologii, Instytut im. Marii Skłodowskiej-Curie w Warszawie, Klinika Nowotworów Płuca i Klatki Piersiowej, prof. dr hab. n. med. Tadeusz Orłowski – Klinika Chirurgii, Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie, prof. dr hab. n. med. Rodryg Ramlau – Katedra i Klinika Onkologii Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu, prof. dr hab. n. med. Joanna Didkowska – Kierownik zakładu Epidemiologii i Prewencji Nowotworów, Narodowy Instytut Onkologii, dr Beata Jagielska – Zastępca dyrektora ds. Lecznictwa Otwartego i Rozliczeń Świadczeń Zdrowotnych, Narodowy Instytut Onkologii
Kontakt:
Szymon Chrostowski
s.chrostowski@wygrajmyzdrowie.pl
M: 507 087 347
#raportrakpluca2020
